Do czego służą i czym się charakteryzują siłowniki hydrauliczne?

Siłownik hydrauliczny jest kluczowym elementem układu hydraulicznego, czyli mechanizmu, bez którego istnienia trudno byłoby wyobrazić sobie współczesny świat. Technologie wykorzystujące siłowniki hydrauliczne spotykamy niemal na każdym kroku, zarówno w wąsko wyspecjalizowanych gałęziach przemysłu, jak i w życiu codziennym. Co jeszcze warto wiedzieć o tych narzędziach? Istotą działania siłowników hydraulicznych jest zamiana energii ciśnienia tłoczonej cieczy roboczej (czyli najczęściej specjalnego oleju o założonej gęstości) na energię mechaniczną, co odpowiada za ruch umieszczonego w cylindrycznym korpusie tzw. organu roboczego siłownika. Organem tym może być nurnik albo membrana, najczęściej jednak bywa to tłok. Inny ważny element to wprawiane w ruch posuwisty (tudzież posuwisto-zwrotny) podłużne tłoczysko, którego zadaniem jest przeniesienie siły z organu roboczego na kolejny fragment układu, taki jak choćby ramię dźwigu. Długość tłoczyska ogranicza zasięg suwu roboczego siłownika, sama z kolei też jest ograniczona – z uwagi na ryzyko deformacji w postaci wyboczenia. Zasięg suwu roboczego można jednak zwiększyć, wykorzystując siłowniki teleskopowe.

Rodzaje silników hydraulicznych

W zależności od tego, czy rzeczony suw roboczy zachodzi w sposób kontrolowany tylko w jednym, czy w dwóch przeciwstawnych kierunkach, mówimy o siłownikach hydraulicznych jedno- bądź dwustronnego działania. W pierwszym przypadku powrót tłoczyska do pozycji wyjściowej wymuszony jest jego własnym ciężarem albo działaniem siły zewnętrznej (np. sprężyny), przy czym ciecz zostaje usunięta z komory roboczej. Konstrukcja siłownika dwustronnego, w którym ciecz hydrauliczna oddziałuje na tłok obustronnie, pozwala z kolei niekiedy na zastosowanie dwóch tłoczysk.

Przykłady zastosowań

Jeśli dane zastosowanie siłownika wymaga, aby ruch tłoka i tłoczyska kończył się płynnie i łagodnie, wówczas siłownik taki wyposażony jest w tzw. zawór dławiący, który pełni tutaj funkcję hamulca.

– Przydaje się to chociażby w systemach automatycznego otwierania i zamykania bram, drzwi albo okien – daje przykład specjalista z zajmującej się hydrauliką siłową firmy Wropol Engineering.

Siłowniki hydrauliczne stosowane są jednak przede wszystkim tam, gdzie inne rodzaje napędów (na przykład pneumatyczne czy elektryczne) nie radzą sobie z większymi obciążeniami. Wykorzystuje się je między innymi w prasach hydraulicznych, walcarkach hutniczych, dźwigach, koparkach i wywrotkach, a także maszynach rolniczych czy transportowych.