Sposoby diagnozowania ADHD

ADHD, czyli z espół nadpobudliwości ruchowej z zaburzeniami koncentracji uwagi jest stanem, który charakteryzuje się nieprawidłowym poziomem impulsywności lub nadpobudliwości oraz nieuwagi w danym okresie rozwoju dziecka lub osoby dosrosłej. Odpowiednio wczesna diagnoza pozwala jednak uniknąć różnych konsekwencji społecznych i ekonomicznych związanych z tym zaburzeniem.

Krótka charakterystyka ADHD

Wystąpienie ADHD nie jest związane z jednym czynnikiem, dlatego nie ma jednej i wyłącznej przyczyny tego zaburzenia. Mogą to być uwarunkowania genetyczne, dysfunkcje mózgu, czynniki środowiskowe a także dieta oraz substancje toksyczne. U dzieci z ADHD stwierdza się nieprawidłowości w genie, który jest odpowiedzialny za wychwyt zwrotny dopaminy. W normalnym mózgu każde zewnętrzne lub wewnętrzne zdarzenie produkuje długotrwałą aktywację, co umożliwia jednostce przeanalizowanie go w pełnym wymiarze. Podtrzymywanie tej aktywności jest kontrolowane przez struktury korowo-podkorowe. W mózgu dziecka z ADHD, „ślad” zdarzenia jest bardzo krótki – dzieci z ADHD nie potrafią przewidywać przyszłych zdarzeń i działają impulsywnie.

Klasyczne sposoby rozpoznawania ADHD

Trafna i rzetelna diagnoza jest początkowym i zarazem najważniejszym punktem prowadzącym do uniknięcia negatywnych skutków ADHD, które obciążają całe społeczeństwo – przypomina psycholog z Biomed Centrum Rehabilitacji Poznawczej i Neuroterapii , który zajmuje się m.in. diagnostyką ADHD. Sprowadza się ona do skonkretyzowanego opisu objawów zachowania podpartego odpowiednimi do tego narzędziami, takimi jak wywiad, listy problematycznych zachowań, różne techniki obserwacyjne, testy i pomiary zachowania oraz pomiary wskaźników psychofizjologicznych. Diagnostyka według ICD - 10 klasyfikacja chorób Światowej Organizacji Zdrowia) oraz DSM V (klasyfikacja zaburzeń psychicznych Amerykańskiego Towarzystwa Psychologicznego) sprowadza się do obserwacji objawów charakterystycznych dla ADHD, które muszą utrzymywać się przez co najmniej 6 miesięcy w stopniu dysproporcjonalnym do rozwoju dziecka oraz utrudniającym funkcjonowanie dziecka. Należą do nich objawy dotyczące uwagi, nadmiernej aktywności oraz impulsywności.

Nowoczesne sposoby diagnozowania ADHD

Na szczęście pojawia się wiele nowych technik i sposobów diagnostycznych. Jedną z nich jest opracowany w Petersburgu system Mitsar - QEEG, dzięki któremu można prowadzić badania dysfunkcji mózgu, diagnozować szybkość i jakość przetwarzania informacji w mózgu (ERP), precyzyjnie planować terapię neurofeedback w oparciu o bazę normatywną, a także prowadzić diagnostykę podczas leczenia farmakologicznego i w końcu przeprowadzić samą diagnostykę przed terapią psychologiczną. Do diagnozy ADHD służy również System ADScan przygotowany w oparciu o technologię radaru dopplerowskiego. Przy użyciu specjalnego aparatu można mierzyć ilościowe aspekty ruchliwości z bardzo dużą dokładnością. Jest ona analizowana podczas testu oraz w spoczynku (przy braku zadania). System ADScan jest bardzo wygodny w użyciu, ponieważ może być wykorzystywany w warunkach szkolnych, w gabinecie psychologa czy lekarza, a także stanowić świetne uzupełnienie procedury diagnostycznej przed treningiem biofeedback. Równolegle do badania przeprowadzany jest tak zwany  test ciągłego wykonywania (CPT), który dostarcza informacji związanych z wykonaniem zadania mającym znaczenie dla oceny koncentracji uwagi, czasu reakcji oraz impulsywności. Uzupełnieniem testu jest także kwestionariusz, bazujący na kryteriach diagnostycznych ADHD, a otrzymane wyniki są analizowane i porównywane z bazą referencyjną.