Punkty pobrań. Rodzaje badań laboratoryjnych

Analiza wyników krwi i moczu to podstawowe badanie diagnostyczne umożliwiające wczesne wykrycie wielu nieprawidłowości oraz chorób. Liczba wszystkich pozycji badań laboratoryjnych przekracza kilka tysięcy! Dlatego w niniejszym artykule skupimy się na podstawowych badaniach, które można zrealizować w punktach pobrań. Niektóre z nich powinny być wykonywane regularnie – ponieważ wiele wcześnie wykrytych chorób może być z powodzeniem wyleczona. Z pewnością każdy choć raz miał wykonywane badanie laboratoryjne krwi lub moczu. Są to podstawowe badania, które umożliwiają lekarzowi pierwszego kontaktu lub specjaliście określenie czy coś nam dolega. Tego typu badania są również bardzo często wykonywane profilaktycznie, na przykład w ramach badań wykonywanych przed podjęciem pracy lub badań okresowych. Warto jednak wykonywać je nie tylko wtedy, kiedy coś nam dolega lub kiedy dostaniemy skierowanie. Regularnie wykonywane badania krwi pozwolą nam na wczesną reakcję w razie wykrycia nieprawidłowości w działaniu naszego organizmu.

Morfologia krwi – podstawowe badanie laboratoryjne

Morfologia jest podstawowym badaniem, które umożliwia wykrycie między innymi infekcji lub niedokrwistości. Badanie krwi umożliwia uzyskanie cennych informacji na temat erytrocytów i leukocytów (czyli krwinek czerwonych i białych), krwinek płytkowych oraz poziomu hemoglobiny. Na podstawie wyników można stwierdzić między innymi odwodnienie, niedotlenienie, zaburzenia hormonalne, zmiany nowotworowe dotyczące krwi, niedożywienie lub niedokrwistość, a także wady serca, choroby płuc, nerek i wątroby, stan zapalny wewnątrz organizmu i uszkodzenie szpiku kostnego. Każdorazowo nieprawidłowy wynik musi być ponownie skontrolowany oraz objęty szeregiem badań dodatkowych. Jednak już podstawowe badanie krwi daje obraz nieprawidłowości zachodzących w organizmie. Warto więc wykonywać to badanie regularnie. Zwłaszcza, że jego cena nie jest wysoka – za morfologię zapłacimy około 10-12 złotych.

OB – informacja o stanie zapalnym w organizmie

OB, czyli odczyn Biernackiego to drugie najczęściej wykonywane badanie krwi. Zazwyczaj wykonuje się je jednocześnie z morfologią. Wynik badania może świadczyć o powstającym w organizmie stanie zapalnym. Nieprawidłowe wyniki nie są charakterystyczne dla żadnej choroby – po prostu informują o jej pojawieniu się. Dlatego w przypadku zbyt wysokich wskaźników konieczne jest wykonanie dodatkowych badań, które wraz z wywiadem lekarskim dadzą całościowy obraz stanu zdrowia oraz pozwolą na znalezienie czynnika wywołującego podwyższone normy. Nie zawsze podwyższone OB musi świadczyć o pojawieniu się choroby.

Wskaźnik OB jest podwyższony fizjologicznie u kobiet w pierwszym trymestrze ciąży, podczas początkowego okresu połogu oraz w czasie miesiączki – mówi specjalista z punktu pobrań Naszej Kliniki w Ożarowie Mazowieckim – Może być również wyższy u kobiet stosujących antykoncepcję hormonalną. Normy są również odmienne w zależności od wieku i płci – najniższe są u noworodków (2 mm/h), a najwyższe u kobiet po 60 roku życia (nawet 30 mm/h). Podwyższony poziom OB może świadczyć o stanie zapalnym, urazie, chorobach autoimmunologicznych, chorobach wątroby i tarczycy, a także o chorobie nowotworowej. Poziom obniżony również jest niepokojący, może bowiem świadczyć o anemii sierpowatej, przewlekłej niewydolności krążenia, a nawet malarii – dodaje specjalista.

Lipidogram – czyli „dobry” i „zły” cholesterol

To badanie laboratoryjne, które również powinno wykonywać się regularnie – najlepiej wraz z morfologią. Badanie to pozwala na oznaczenie poziomu cholesterolu oraz trójglicerydów. Choć cholesterol z pewnością większości z nas kojarzy się negatywnie, obok „złego” cholesterolu, czyli frakcji LDL występuje również „dobry” cholesterol, czyli HDL. Obie te frakcje składają się na poziom cholesterolu całkowitego. Istotne jest to, aby ten dobry przewyższał poziom złego – wówczas nasz układ krwionośny będzie pracował prawidłowo, a na jego ścianach nie będą odkładały się złogi cholesterolu. Podwyższone wyniki LDL mogą świadczyć o pojawieniu się zmian miażdżycowych, które zwiększają ryzyko wystąpienia udaru mózgu lub zawału serca. Wysoki poziom trójglicerydów może natomiast doprowadzić do chorób układu krążenia oraz ostrego zapalenia trzustki.

Poziom glukozy we krwi – zdiagnozowanie oraz leczenie cukrzycy

Nawet, jeśli nie odczuwamy dolegliwości, które mogą świadczyć o pojawieniu się cukrzycy badanie powinniśmy wykonywać profilaktycznie raz do roku. Zwłaszcza, że podwyższony poziom cukru we krwi może świadczyć nie tylko o cukrzycy. Nieprawidłowy wynik może również sygnalizować insulinooporność, przewlekłą niewydolność nerek lub schorzenia endokrynologiczne. Jeżeli znajdujemy się w grupie ryzyka, to znaczy mamy nadwagę lub otyłość, nadciśnienie tętnicze, podwyższony poziom HDL lub zespół policystycznych jajników poziom cukru we krwi powinniśmy monitorować regularnie.

Ogólne badanie moczu – ocena pracy nerek oraz układu moczowego

Prócz badań krwi w laboratoriach bardzo często wykonuje się również badanie ogólne moczu. Zazwyczaj łącznie z badaniem krwi – zwłaszcza w przypadku podejrzenia lub występowania cukrzycy, nadciśnienia lub otyłości. Nieprawidłowy wynik może świadczyć o zakażeniu układu moczowego, chorobach nerek, dróg moczowych i układu krążenia, a także chorobach krwi i cukrzycy. Krwiomocz może również pojawić się w wyniku nowotworu. Badanie ogólne moczu, podobnie jak morfologia daje szeroki obraz stanu zdrowia i pozwala wykryć nieprawidłowości związane nie tylko z układem moczowym, ale również poziomem wapnia, witaminy C lub mocznika w organizmie. Ułatwia diagnostykę cukrzycy, żółtaczki, infekcji układu moczowego, zapalenia trzustki, chorób nerek i wątroby. Z tego względu warto wykonywać podstawowe badania laboratoryjne regularnie – nawet, jeśli nie odczuwamy żadnych nieprzyjemnych dolegliwości.