Implant oczodołowy a proteza oka – różnice

Implanty oraz protezy oka stosuje się w razie całkowitego usunięcia gałki ocznej, co jest bardzo trudną sytuacją zarówno dla pacjenta, jak i lekarza. Niestety poważne urazy czy nowotwory oczu czasami nie pozostawiają innego wyboru, więc enukleacja jest konieczna. Bywa, że implantom oraz protezom mylnie przypisuje się tę samą funkcję. Jakie są zatem różnice?

Wskazania do enukleacji

Enukleację, czyli zabieg chirurgicznego usunięcia gałki ocznej, lekarze starają się traktować jako ostateczność. Jednak kiedy inne metody leczenia zawodzą, to jedyne wyjście, aby uchronić pacjenta przed pogarszaniem się jego stanu zdrowia. Wskazaniem do enukleacji są wspomniane urazy i nowotwory, ale nie tylko. Inną ważną przyczyną jest zakażenie wnętrza gałki ocznej oraz ślepe bolesne oko – stan kliniczny, który jest skutkiem chorób prowadzących do ślepoty (np. jaskra) powodujących ciągły ból oka. Niemniej ważna jest kwestia kosmetyki. Jeśli po przebytych schorzeniach pacjent doznał znaczącego pogorszenia wyglądu oka i powoduje to u niego dyskomfort, może zdecydować się na ten zabieg.

Czym jest implant oczodołowy?

Implant oczodołowy to wszczep o kulistej formie, którego głównym zadaniem jest wypełnienie pustej przestrzeni oczodołowej. Dlaczego jest to tak ważne? Implant pozwala uniknąć syndromu oczodołu poenukleacyjnego, PESS, który może powodować między innymi pogłębienie bruzdy powieki górnej, jej opadanie lub wycofanie (retrakcja), zapadnięcie oczodołu, a nawet asymetrię twarzy. Wyróżnić można dwa rodzaje implantów – integrujące i nieintegrujące się z tkankami. Te pierwsze wykonane są z materiałów porowatych, które pozwalają naczyniom krwionośnym wrosnąć we wnętrze implantu, tworząc z nim integralną całość. Jak dowiedzieliśmy się od specjalisty z centrum okulistyki Optomed w Siedlcach, implanty oczodołowe są równie istotne w przypadku anoftalmii, czyli wrodzonego braku gałki ocznej u dzieci:

U małych pacjentów implant pozwala uzyskać ciśnienie oczodołowe, które jest niezbędne dla prawidłowego rozwoju kości twarzoczaszki. Dodatkowo zapewnia odpowiednie formowanie załamków powiekowych, potrzebnych do późniejszej aplikacji epiprotezy.

Oprócz tego implanty są świetną podstawą dla protezy – podtrzymują ją i zapewniają jej naturalną ruchomość. Dzięki implantom proteza może być cieńsza oraz lżejsza, co przekłada się na komfort pacjenta.

Jaka jest rola protezy?

Proteza nazywana jest sztucznym okiem, gdyż imituje tęczówkę, źrenicę i białko oka wraz z naczynkami. Wykonuje się ją z wielu różnych materiałów, jednak najpopularniejsze są szkło i akryl. Jedno z jej głównych zadań to poprawa wyglądu pacjenta, co ma ogromny wpływ na jego dobre samopoczucie. Dla dzieci cierpiących na anoftalmię proteza gałki ocznej może oznaczać również prawidłowy rozwój psychiczny – dzięki dobrze dobranej imitacji oka ich wygląd nie wzbudza nadmiernego zainteresowania i nie naraża na niepotrzebne komentarze. Proteza może być mocowana do implantu lub funkcjonować samodzielnie. W drugim przypadku istnieje podział na:

• protezę z otworem źrenicznym, który pozwala na podawanie leków. Celem protezy jest ochrona przestrzeni oczodołowej oraz zapewnienie prawidłowego procesu gojenia,
• protezę modelującą oczodół,
• protezę docelową z indywidualnie dobranym kolorem tęczówki względem naturalnej.

Protezę należy regularnie wymieniać. Jest to szczególnie ważne u dzieci i młodzieży, których rozwój i wzrost wymusza dopasowanie nowego rozmiaru protezy do wymiarów oczodołu. Warto zaznaczyć, że proteza oka bez implantu będzie nieruchoma.