Bóle głowy. Czy to już migrena?

Ból głowy to bardzo często spotykana dolegliwość, a występujący sporadycznie nie musi być objawem groźnej choroby. Bóle głowy mogą towarzyszyć nawet lekkiemu odwodnieniu organizmu i przeziębieniu, pojawiać się w wyniku stresu czy niedoboru snu. Jednak długo utrzymujące się lub nawracające bóle warto skonsultować z lekarzem – mogą być objawem schorzeń układu krążenia, neuralgii lub właśnie migreny.

Migrena – więcej niż ból głowy

Migrena nie jest zwykłym bólem głowy, ale odrębną jednostką chorobową (G43 ICD-10). Definiowana jest jako przewlekła choroba ujawniająca się okresowo silnym, pulsującym bólem głowy z towarzyszącymi objawami autonomicznymi: nudnościami,  wymiotami, nadwrażliwością na światło, dźwięki i zapachy. Migrena jest najczęstszym samoistnym bólem głowy, a jednocześnie najczęstszą chorobą neurologiczną.

Podstawowym objawem migreny jest ból napadowy, zwykle jednostronny, zlokalizowany za gałką oczną, w czole i  w skroni, który może utrzymywać się od kilku godzin do nawet trzech dni. W czasie napadu migreny oprócz bólu pojawiają się objawy towarzyszące, najczęściej nudności i fotofobia, czyli światłowstręt. Ataki migreny o dużym nasileniu mogą całkowicie uniemożliwić normalne funkcjonowanie, chorzy w tym czasie unikają wszelkich bodźców, szukają odosobnienia w ciemnych, cichych pomieszczeniach. Częstotliwość napadów jest różna u poszczególnych pacjentów; odstępy czasu między kolejnymi atakami mogą trwać kilka miesięcy albo zaledwie kilka godzin. Stosowanie niektórych leków, stres i otyłość mogą wpłynąć na przeistoczenie się migreny o rzadkich napadach w migrenę o częstych napadach, a nawet w migrenę przewlekłą z bólem utrzymującym się ponad 2 tygodnie.

Rozpoznanie migreny u neurologa

Kliniczny obraz migreny jest różnorodny i zmienny, u poszczególnych pacjentów obserwujemy występowanie różnych objawów, a przebieg napadów może zmieniać się w czasie – wyjaśnia nasz rozmówca z Gabinetu Neurologicznego prof. dr hab. Wojciech Kozubski. – U podłoża rozwoju choroby leżą zaburzenia nerwowo-naczyniowe, a jej występowanie warunkowane jest genetycznie. Niestety dotychczas nie udało się rozpoznać jednej konkretnej przyczyny powstawania migreny, nie wskazano też markera umożliwiającego jej jednoznaczne rozpoznanie. Dlatego diagnostyka opiera się na dokładnym wywiadzie z pacjentem. Dodatkowe badania wykonuje się w celu różnicowania migreny z innymi chorobami.

W celu właściwego rozpoznania migreny oraz jej typu (migrena zwykła, migrena z aurą) w gabinetach neurologicznych lekarze posługują się kryteriami diagnostycznymi opracowanymi przez Komitet Klasyfikacji Bólów Głowy Międzynarodowego Towarzystwa Bólów Głowy. Pomocne są też informacje na temat okoliczności występowania ataków, przyjmowanych leków, stylu życia pacjenta. Wywiad zwykle uzupełniony jest badaniem neurologicznym w celu wykluczenia innych przyczyn występowania bólu.