Przygotowanie powierzchni poprzez piaskowanie i śrutowanie. Co warto wiedzieć?

Lakierowanie karoserii samochodowej czy renowacja ścian budynku wymagają wcześniejszego przygotowania powierzchni. Usuwanie z niej starych zabrudzeń, pozostałości farb i lakierów, a także nadawanie jej odpowiedniej faktury sprzyjają utrzymywaniu się farby lub nowego tynku.  Metodami wykorzystywanymi do wykonania tego zadania są piaskowanie określane też jako śrutowanie. Co warto wiedzieć przed jej zastosowaniem?  

Czym jest metoda śrutowania?

Śrutowanie, piaskowanie i szkiełkowanie to terminy, które odnoszą się do bardzo podobnego procesu. Polega on na opracowywaniu powierzchni materiału za pomocą strumienia ścierniwa o określonej gradacji i strukturze wyrzucanego pod sporym ciśnieniem. Różnica w terminologii wynika z rodzaju stosowanego ścierniwa. Może nim być zarówno piasek o określonej grubości ziaren ( piaskowanie), jak i kuleczki metalu (śrutowanie), korundu, szkła (szkiełkowanie) i innych materiałów. Kuleczki mogą też być kruszone na mniejsze części, dzięki czemu zyskują ostre krawędzie. Zależnie od zastosowanego ścierniwa, jego gradacji i kształtu uzyskuje się inne efekty obróbki. Bardzo drobny materiał o gładkiej powierzchni ziaren idealnie wygładza płaszczyznę materiału. Kruszone kulki szklane czy metalowe intensywnie zdzierają powłokę lub nadają jej większą chropowatość. Wybór ścierniwa jest też uzależniony od twardości przygotowywanej powierzchni. Do czyszczenia czy polerowania stali częściej wykorzystuje się twardy korund. Wygładzanie powierzchni piaskowca czy matowanie szkła wykonuje się zaś przy pomocy piasku.

W jakim celu stosuje się piaskowanie i śrutowanie?

Z metody piaskowania i śrutowania korzystają te firmy, które specjalizują się w lakiernictwie proszkowym lub w renowacji różnych przedmiotów. Przykładowo odnawianie starych mebli z metalu wymaga wcześniejszego starannego oczyszczenia ich z warstwy farby, rdzy i innych substancji. Tak przygotowane elementy można zabezpieczać antykorozyjnie lub malować. Lakiernia proszkowa Art-Mar z miejscowości Poraj w województwie śląskim stosuje śrutowanie i piaskowanie do przygotowania powierzchni przed lakierowaniem. Dzięki obróbce za pomocą strumienia ścierniwa zyskuje ona chropowatą fakturę. Mikroskopijne szczelinki i wgłębienia są doskonałymi „kotwicami” dla cząsteczek lakieru, który znacznie lepiej przylega do materiału. W efekcie zewnętrzna powłoka jest znacznie trwalsza i bardziej odporna na uszkodzenia. Inne zastosowania piaskowania i śrutowania to np.:

• usuwanie pozostałości po formach wtryskowych i odlewniczych,
• polerowanie powierzchni do formy lustra,
• czyszczenie elementów (np. części samochodowych) – usuwanie resztek olejów, farb, smarów, nagaru, brudu eksploatacyjnego,
• matowanie powierzchni (np. szkła dekoracyjnego czy konstrukcyjnego, tworzyw sztucznych, metali),
• czyszczenie i odnawianie elewacji, chodników, kostki brukowej i innych elementów architektonicznych.

Do zalet śrutowania z pewnością można zaliczyć jego dokładność. Im drobniejsze ścierniwo, tym skuteczniej wnika w szczeliny i zagłębienia. Wysokie ciśnienie pozwala też na usunięcie nawet bardzo trwałych, wżartych w strukturę materiału zanieczyszczeń. Dlatego jest to metoda znacznie efektywniejsza od mycia w środkach chemicznych czy czyszczenia papierem ściernym i szlifierką. Dla osiągnięcia właściwych efektów niezwykle ważna jest umiejętność dobrania rodzaju i gradacji materiału ściernego. Zbyt intensywne działanie może prowadzić do nieodwracalnych zniszczeń.