Opodatkowanie spadków i darowizn

Spadki ze swej natury są tematem trudniejszym od darowizn, chociażby z powodu ładunku emocjonalnego, jaki niosą. W każdym wypadu jednak warto być zaznajomionym z przepisami podatkowymi, a zwłaszcza z warunkami, jakie trzeba spełnić, aby z podatku być zwolnionym. Kiedy otrzymanie spadku nie jest opodatkowane? Jakie darowizny są zwolnione z podatku, a jeśli trzeba podatek zapłacić to w jakiej wysokości? Dowiedz się tego, aby uniknąć nieprzyjemności.

Przepisy podatkowe dotyczące spadków i darowizn są dosyć skomplikowane. Są sytuacje, z którymi zdecydowanie warto zwrócić się o pomoc do doradcy, a są takie, które można załatwić samodzielnie – informuje ekspert prawa podatkowego Jacek Pukaluk.

Podatek od spadku – kto i kiedy go nie płaci?

Testament pozwala zostawić majątek wybranym osobom z rodziny lub spoza niej. W Polsce jego sporządzanie jest rzadkością i w przypadku dziedziczenia stosuje się przepisy ustawy. Zgodnie z jej zapisami w pierwszej kolejności dziedziczy po zmarłym jego najbliższa rodzina:

• małżonek;
• zstępny (dzieci, wnuki);
• wstępni (rodzice, dziadkowie);
• rodzeństwo;
• pasierb, ojczym i macocha.

Wszyscy w/w tworzą I grupę podatkową. Jeśli te osoby stwierdzą nabycie spadku formalnie i zgłoszą to urzędu skarbowego przed upływem 6 miesięcy od otwarcia spadku, podatku nie zapłacą. Pozostali członkowie rodziny podlegają zwolnieniu, jeśli wartość odziedziczonego dobra nie przekracza:

• 9637 PLN w przypadku osób wchodzących w skład I grupy podatkowej (krewni wymienieni wyżej),
• 7276 PLN w przypadku osób wchodzących w skład II grupy podatkowej (inni krewni),
• 4902 PLN w przypadku osób wchodzących w skład III grupy podatkowej (pozostali).

W/w wartości zwolnione są z podatku, jeśli natomiast wartość całego odziedziczonego majątku przekroczy te kwoty, urzędowi trzeba zapłacić.

Darowizna – korzyści dla obdarowanego i obdarowującego

Przedmiotem darowizny mogą być pieniądze, nieruchomości, przedmioty lub prawo np. do wieczystego użytkowania, a nawet umorzenie długów. Podatek od darowizny zapłacimy zgodnie z przynależnością do grup podatkowych, tych samych, co w sprawie spadkowej, a jego wysokość zależy od wartości darowizny. Należący do I grupy pokrewieństwa mogą być zwolnieni z podatku niezależnie od wartości darowizny, jeśli tylko zgłoszą jej nabycie maksymalnie 6 miesięcy od jej otrzymania. Kwoty zwolnienia kształtują się następująco:

• I grupa: 9 637 zł;
• II grupa: 7 276 zł;
• III grupa: 4 902 zł.

Jeśli wartość darowizny przekracza wymienione kwoty, podatek zapłacimy. Progi procentowe uzależnione są również od wartości otrzymanego dobra i sukcesywnie wzrastają. Umowa darowizny powstaje za życia obu stron i warto jej przekazanie zaplanować tak, aby zapłacić jak najniższy podatek, a najlepiej nie zapłacić go wcale. Wartości procentowe podatku od darowizn kształtują się między 5 a 20%. Warto więc skorzystać z usług doradcy podatkowego w celu optymalizacji podatkowej, którą może być również odliczenie darowizny od podatku dochodowego.