Najczęstsze przyczyny sporów spadkowych
Moment otwarcia spadku to punkt zwrotny, w którym często dochodzi do różnego typu rozbieżności między spadkobiercami. Strony mogą uczestniczyć w konflikcie odnoszącym się do masy spadkowej oraz do sprawy testamentu lub jego braku. Pojawiają się też liczne wątpliwości związane z uzyskaniem prawa do spadku. Z jakimi konfliktami i sporami prawnicy mają najczęściej do czynienia przy sprawach spadkowych?
Spór o niepoczytalność spadkodawcy
Jednym z najczęstszych sporów spadkowych jest ten, w którym spadkodawca jest uznawany przez rodzinę za osobę niepoczytalną, czyli niezdolną do podejmowania samodzielnych, racjonalnych i wiążących decyzji.
Pojawia się problem, czy osoba faktycznie przed śmiercią borykała się z problemami psychicznymi, czy raczej jest to domniemanie spadkobierców, którzy czują się na przykład poszkodowani zapisami w testamencie – tłumaczy specjalista z Kancelarii Radców Prawnych Arendarski & Stejblis.
W takich przypadkach najczęściej powołuje się biegłych, którzy są w stanie merytorycznie odnieść się do zaistniałej sytuacji.
Spór o nieujęcie w testamencie jednego z dzieci lub rodzeństwa
Konflikty rodzinne nie pozostają bez wpływu na kwestie dziedziczenia. Niestety zdarza się, że jedno z dzieci zostanie z jakichś względów pominięte w testamencie, a spadkodawca posługuje się w dokumencie terminem „wydziedziczenie”. Często takie postępowanie jest nieuzasadnione lub wynika z niesprawiedliwych przesłanek i przez to wywołuje wiele kontrowersji po śmierci.
Warto jednak pamiętać o tym, że sam fakt istnienia testamentu nie zamyka drogi do uzyskania spadku przez osoby, które nie zostały w nim uwzględnione. Pomocna okazuje się wówczas pomoc prawnika, który rzetelnie poprowadzi każde postępowanie spadkowe.
Zawsze jest możliwość zawalczenia o część nieruchomości, gotówkę lub innego typu przedmioty po osobie z rodziny, która odeszła, a było się z nią blisko spokrewnionym.
Spór o brak testamentu
Testament zawsze ma pierwszeństwo. Tę zasadę wyraźnie określa Artykuł 941 Kodeksu cywilnego. Tak więc w przypadku, gdy spadkodawca ujął w zapisie cały swój majątek, to taki dokument jest podstawą postępowania.
Zdarzają się jednak sytuację, gdy testamentu nie sporządzono lub dotarcie do niego jest z jakichś powodów niemożliwe. Tak jest na przykład gdy spadkodawca umarł nagle i niespodziewanie, wobec czego nie zdążył uregulować swojej woli. Co wówczas? Należy zastosować się do zasad dziedziczenia na podstawie ustawy. Odnosi się ona do całości spadku.
Należy w tym kontekście pamiętać, że ustawowymi spadkobiercami dziedziczącymi w pierwszej kolejności są małżonek zmarłego oraz dzieci i te osoby dziedziczą w częściach równych. Jeśli jednak dzieci jest więcej niż troje, to udział małżonka nie może być mniejszy niż jedna czwarta całości spadku.
