Czym jest świadectwo wzorcowania?

Świadectwo wzorcowania to oficjalny dokument, który wydaje Główny Urząd Miar lub laboratoria pomiarowe. Eksperci wykonują szereg czynności, które sprawdzają właściwości metrologiczne danego przyrządu. Porównują jego wskazania ze wskazaniami odpowiedniego wzorca. Na podstawie wyników takich badań wystawiane jest świadectwo wzorcowania. Dokument podaje odchylenie wskazań danego przyrządu od wartości rzeczywistej, czyli błąd pomiaru. Na świadectwie znajdują się takie dane, jak przedmiot wzorcowania, dane podmiotu zgłaszającego i użytkownika, metodę wzorcowania, warunki, w których je przeprowadzono i deklarację spójności pomiarowej. W wynikach eksperci uwzględniają wartość zmierzoną, błąd i niepewności pomiaru.

Kto może przeprowadzić wzorcowanie?

Świadectwa wzorcowania mogą wydawać krajowe instytucje metrologiczne (Główny Urząd Miar), organy administracji miar, a także laboratoria akredytowanie i nieakredytowane. Dwa ostatnie muszą spełniać wymogi Polskiego Centrum Akredytacji. Laboratoria akredytowane muszą ponadto pozytywnie przejść audyt PCA oraz coroczne audyty kontrolne i spełniać wymagania normy ISO 17025.

Jak przebiega wzorcowanie?

Wzorcowanie, jak już wcześniej wspomniano, wykonuje się w określonych warunkach. Są to tzw. punkty wzorcowania, czyli konkretne wartości parametru, który dany przyrząd mierzy. Powinno ich być minimum trzy.

Na przykład dla woltomierza, który mierzy napięcie w zakresie 0-300 V, punkty mogą wynosić 100V, 200V i 300 V. Dla każdego z nich określamy różnicę wartości między wskazaniami przyrządu wzorcowego i przyrządu wzorcowanego – tłumaczy ekspert z firmy METROTEST.

Jeśli nie wykryto żadnych nieprawidłowości, wzorcowanie uznaje się za wykonane.

Kiedy wykonać wzorcowanie? Jak długo ważne jest świadectwo?

Procedurę trzeba przeprowadzić wobec urządzeń, których pomiary wpływają na życie i zdrowie. Będą to na przykład przyrządy obecne w urządzeniach czy pomieszczeniach służących do przechowywania i transportu leków oraz żywności. Ponadto konieczność uzyskania świadectwa wzorcowania określają różne przepisy prawne, normy i kodeksy. Na świadectwie wzorcowania nie umieszcza się daty ważności. O tym, kiedy warto wykonać następną kontrolę decyduje użytkownik danego przyrządu na podstawie własnej obserwacji. Na życzenie klienta laboratorium może jednak umieścić na dokumencie przybliżony okres ważności. Ponowne wzorcowanie przyrządu wykonuje się zwykle co 0,5-2 lata.