Kiedy można wnosić o podwyższenie alimentów?

Orzekając o wysokości świadczenia alimentacyjnego, sąd bierze pod uwagę stan faktyczny istniejący w chwili orzekania – wiek uprawnionego, jego bieżące potrzeby i aktualne możliwości zarobkowe zobowiązanego. W przypadku małoletnich dzieci ten stan może jednak ulec dość znacznej zmianie, podobnie możliwości zarobkowe płacącego alimenty również mogą wzrosnąć. W związku z tym prawodawca przyznał stronom możliwość wystąpienia z żądaniem ponownego orzeczenia w przedmiocie wysokości świadczenia „w razie zmiany stosunków”, nie limitując ich przy tym ani czasowo, ani co do wysokości zmiany. Teoretycznie ponowny pozew można składać tak często, jak strona uzna, że istnieją ku temu podstawy. W praktyce podwyższenie należnych uprawnionemu alimentów jest możliwe w przypadku, kiedy warunki, na podstawie których sąd w orzeczeniu ustalił wysokość alimentów, ulegną istotnej zmianie, tzn. takiej, którą sąd będzie w stanie wychwycić i przełożyć na odpowiednią sumę. Jeżeli natomiast zapłata alimentów pomiędzy stronami odbywa się na podstawie ich dobrowolnych ustaleń, w celu podwyższenia alimentów należy wnieść do sądu sprawę o alimenty w wysokości odpowiadającej aktualnym potrzebom i możliwościom. W jakiej sytuacji można wnosić o podwyższenie alimentów?  

Podstawy orzeczenia

Podstawą żądania wyższej sumy alimentów jest zmiana możliwości majątkowych lub zarobkowych zobowiązanego do zapłaty alimentów lub zmiana uzasadnionych potrzeb uprawnionego, lub też jednoczesne zaistnienie tych czynników. Podstawą pozwu o podwyższenie alimentów może być zatem zmiana tych okoliczności, które były brane pod uwagę przy podejmowaniu pierwszego (lub poprzedniego, gdyż o zmianę można wnosić wielokrotnie) rozstrzygnięcia. Przygotowania do procesu należy zatem zacząć od analizy poprzedniego orzeczenia i do niego odnosić poszczególne argumenty.  

Zmiana możliwości majątkowych i zarobkowych zobowiązanego

Oczywistym przypadkiem zmiany okoliczności, który uzasadnia żądanie podwyższenia alimentów jest sytuacja, kiedy zobowiązany do zapłaty alimentów dostał dużą podwyżkę lub zmienił pracę na lepiej płatną. Okolicznością wskazującą na podwyższenie możliwości majątkowych zobowiązanego może być także odziedziczenie wartościowego spadku, a nawet wygrana na loterii. Innym argumentem umożliwiającym wygraną w sprawie sądowej o podwyższenie alimentów będzie sytuacja, gdy znacząco zmaleją koszty utrzymywania się przez zobowiązanego. Okolicznością taką będzie na przykład spłacenie przez niego ciążącego kredytu hipotecznego, wzięcie rozwodu, usamodzielnienie się dzieci zobowiązanego czy powrót do zdrowia po długiej chorobie.  

Koszty realizacji uzasadnionych potrzeb uprawnionego

W przypadku alimentów na utrzymanie dziecka w trakcie rozprawy warto powołać się na fakt, że z wiekiem wzrastają jego uzasadnione potrzeby. Nie chodzi tylko o koszty wyżywienia lub zakupu ubrań. Z wiekiem u młodego człowieka pojawiają się różne pasje, chęć podróżowania, potrzeby kulturalne oraz społeczne. Na uzasadnione potrzeby majątkowe uprawnionego wpływają także inne okoliczności, takie jak ogólny spadek siły nabywczej pieniądza, możliwości innych zobowiązanych (np. drugiego rodzica), sytuacje wyjątkowe, jak choroba czy pojawienie się szczególnych potrzeb np. odbierania korepetycji czy poddania się terapii.