Okrętowy sprzęt radiokomunikacyjny

Komunikacja na morzu, zarówno pomiędzy statkiem a portem, stacją brzegową czy innymi okrętami, jak i w obrębie danej jednostki, decyduje o sprawności i bezpieczeństwie żeglugi morskiej. Dzięki systemom komunikacyjnym możliwa jest skuteczna realizacja zadań związanych z szeroko pojętym transportem morskim, ale też przeprowadzanie akcji ratunkowych. W jakie urządzenia radiokomunikacyjne muszą być wyposażone okręty?

Radiokomunikacja morska w świetle przepisów

Wyposażenie radiokomunikacyjne statków morskich podporządkowane jest przepisom zawartym w regulaminie GMDSS (skrót od: Global Maritime Disttress and Safety System, czyli Światowy morski system łączności alarmowej i bezpieczeństwa). Zgodnie z regulacjami GMDSS wymagane jest następujące wyposażenie radiokomunikacyjne:

• Radiotelefon morski VHF z DSC pracujący w paśmie 156 MHz - 174 MHz (DSC - 156,525 MHz);
• DSC – Digital Selective Calling (Cyfrowe selektywne wywołanie) wykorzystujące kody cyfrowe, wywołania oraz ciągły nasłuch i umożliwiające nadawanie alarmów o niebezpieczeństwie. Rozróżnia się dwa rodzaje systemu DSC: DSC klasy A spełniające wymagania konwencji SOLAS oraz DSC klasy D dla jednostek niekonwencyjnych takich jak kutry rybackie, jednostki specjalistyczne i jachty;
• Radiostacja MF z DSC (pośredniofalowa) w paśmie 1605 kHz - 4000 kHz (DSC - 2187,5 kHz);
• Radiostacja HF z DSC (krótkofalowa) w paśmie 4000 kHz - 27500 kHz (DSC - 8414,5 kHz);
• EPIRB - Emergency Position Indicating Radio Beacon (satelitarna radiopława awaryjna) o częstotliwości pracy 406 MHz. Występuje w dwóch odmianach: ręcznej (manual) lub  samospływającej (float free) ze zwalniakiem hydrostatycznym;
• SART – Search and Rescue Transponder (transponder radarowy) - (9 GHz);
• NAVTEX - Odbiornik ostrzeżeń nawigacyjnych i meteorologicznych - (518 kHz);
• INMARSAT - Stacja do łączności satelitarnej obejmująca łączność telefoniczną i transmisję danych. Stacją spełniającą wymagania systemu GMDSS jest INMARSAT C;
• Radiotelefony przenośne VHF (w kolorze żółtym) wyposażone w jednorazowe baterie litowe (primary battery) oraz baterie akumulatorowe Ni-Cd (secondary battery).

Sprzęt radiokomunikacyjny a strefa pływania

Wyposażenie statku w urządzenia radiokomunikacyjne jest uzależnione od jego strefy pływania. Wspomniany wcześniej system GMDSS wyodrębnia cztery obszary morza:

• Obszar A1 – ok. 20-30 nm : VHF z DSC, EPIRB, SART, NVTEX, Radiotelefony przenośne VHF;
• Obszar A2 – ok. 100 nm: wyposażenie A1 + Radiostacja MF z DSC;
• Obszar A3 – powyżej 100 nm: A1 + A2 + Radiostacja MF/HF z DSC + INMARSAT Standard C;
• Obszar A4 – region polarny: A1 + A2 + A3 + duplikacja urządzeń MF/HF z DSC i z NBDP.

Postęp techniczny ma wpływ na rozwiązania wykorzystywane w urządzeniach radiokomunikacji morskiej. Przykładem może być zastąpienie bloku wąskopasmowej telegrafii dalekopisowej NBDP blokiem INMARSAT Standard C w radiostacjach MF/HF w obszarze A3. System NBDP jest obecnie wykorzystywany wyłącznie w regionie polarnym A4 oraz tam, gdzie brak jest pokrycia przez geostacjonarne satelity Inmarsatu. Renomowane przedsiębiorstwa, czego przykładem jest firma Escort, dysponują kompleksową ofertą urządzeń radiokomunikacji morskiej zarówno dla statków konwencyjnych, jak i jednostek niekonwencyjnych. Oferują one również instalację i uruchamianie sprzętu radiokomunikacyjnego oraz serwis gwarancyjny i pogwarancyjny.