Zasady działania zaworów bezpieczeństwa

Zawory bezpieczeństwa chronią instalacje przed podwyższonym ciśnieniem, które może doprowadzić do nieodwracalnych uszkodzeń. W niektórych przypadkach brak zaworu bezpieczeństwa może doprowadzić do eksplozji. Sprawdź, czym są zawory bezpieczeństwa, jakie rodzaje zaworów wyróżniamy i w jaki sposób zapewniają bezpieczeństwo działania instalacji, w których nagromadza się ciśnienie. Zawory bezpieczeństwa stosuje się w instalacjach, które wymagają odprowadzania nadmiaru wody, pary, innych gazów i cieczy. Gdyby nie zawory bezpieczeństwa instalacja mogłaby zostać rozsadzona przez nagromadzone ciśnienie. Zawory bezpieczeństwa stosuje się m.in. w systemach ogrzewania – instalacjach wodnych, układach kotłowych, które przeznaczone są do pracy w bardzo wysokiej temperaturze. Zawory bezpieczeństwa są niezbędne w instalacjach zakładów przemysłowych,  a także wszędzie tam, gdzie zachodzi potrzeba regulacji ciśnienia ciecz, par i gazów.

Rodzaje zaworów bezpieczeństwa

Wybór zaworu bezpieczeństwa zależeć będzie od temperatury pracy, przepustowości i rodzaju przyłącza. Temperatura pracy zaworu bezpieczeństwa uzależniona jest od materiału, z którego wykonany jest odlew. Za przykład może posłużyć żeliwny zawór bezpieczeństwa Zetkama. Może on pracować w temperaturze od -10°C aż do 300°C. Natomiast jeśli w zaworze zastosuje się membranę lub gumowy uszczelniacz do cieczy, temperatura pracy spadnie do 120°C.  Inne parametry odróżniające zawory bezpieczeństwa to skok, sprężyna i proporcjonalność. Będą decydowały one o sposobie pracy zaworu. Przyłącza pozwalają zamontować odlew do instalacji, którą ma zabezpieczać.

Przyłącze kołnierzowe jest najczęściej stosowane w przemyśle. Uprzednio uszczelnione, przykręcane jest do instalacji śrubami umiejscowionymi na obwodzie kołnierza. Przyłącza kołnierzowe są normowane przepisami w zakresie typu, wymiaru, rodzaju powierzchni uszczelniającej i gatunku stali, wykorzystanego do produkcji – informuje ekspert z firmy Aparex.

Działanie zaworów bezpieczeństwa

Wszystkie zawory bezpieczeństwa mają za zadanie odprowadzić nadmiar ciśnienia. W normalnych warunkach pracy zawory pozostają zamknięte. Przekraczające normę ciśnienie powietrza, pary lub cieczy powoduje otwarcie zaworu. W doborze odpowiedniego zaworu należy brać pod uwagę jego przepustowość. Musi on odpowiednio szybko odprowadzić powstały nadmiar, przywracając normalne ciśnienie. Każdy układ będzie cechowała inna wartość dopuszczalnego ciśnienia. Zawory sprężynowe umożliwiają ustawienie wartości bezpiecznej dla danej instalacji. Przy przekroczeniu tej wartości otwiera się pokrywa grzyba. Po unormowaniu przepływu czynnika w układzie zawór samoistnie się zamyka. Mechanizm działania innych zaworów jest oparty o tę samą zasadę. Nadmierne ciśnienie działa jak dźwignia, otwiera zawór i odprowadza czynnik. Zawory działają automatycznie, jednak wiele z nich umożliwia ręczne otwarcie.