Różnice między odzieżą roboczą a ochronną

Przymiotników „ochronna” i „robocza” w kontekście odzieży nie powinno używać się zamiennie. To, co należy rozumieć pod każdym z tych pojęć, zostało dokładnie określone w Kodeksie Pracy. Wspólnym mianownikiem dla obu terminów jest zastąpienie odzieży własnej pracownika ubraniami, których charakter odpowiada danemu stanowisku pracy. Poza tym jednak między odzieżą roboczą i ochronną występują dość istotne różnice.

Odzież ochronna

Jednym z najprostszych wyznaczników tego, że do czynienia mamy z odzieżą ochronną, jest odpowiedni certyfikat, jakim opatrzone zostały wchodzące w jej zakres części ubioru – mówi przedstawiciel dostarczającej taką odzież firmy Amber Marine. – Certyfikat ów jest swoistą deklaracją producenta, że spełniają one ściśle sprecyzowane wymogi BHP w kontekście możliwych do wystąpienia w danym zawodzie czy zakładzie pracy zagrożeń dla zdrowia lub życia – uzupełnia.

Wśród zagrożeń tych wymienić można m.in.:

• pył,
• promieniowanie jonizujące bądź elektromagnetyczne,
• czynniki chemiczne,
• czynniki biologiczne (np. szkodliwe drobnoustroje),
• bardzo wysokie lub bardzo niskie temperatury,
• niesprzyjające czynniki pogodowe,
• wysokie napięcie,
• uszkodzenia natury mechanicznej.

Zadaniem odzieży ochronnej jest zabezpieczenie pracownika przed ich niekorzystnym wpływem. Może przy tym chodzić również o ochronę jedynie konkretnych części ciała, jaką to funkcję spełniają chociażby ochraniacze słuchu, specjalne gogle i kaski, a także obuwie.

Rodzaje odzieży ochronnej

W zależności od tego, w jakich warunkach ma być eksploatowana odzież ochronna, wyróżnić da się następujące jej właściwości:

• wodoodporność,
• antyelektrostatyczność (norma EN 1149-5:2008),
• ochrona przed zimnem,
• niepalność lub trudnopalność, ochrona przed gorącem (norma EN ISO 11612:2015),
• kwasoodporność,
• ochrona przed ciekłymi środkami chemicznymi (norma EN 13034),
• ochrona przed czynnikami mechanicznymi,
• ochrona przed działaniem łuku elektrycznego (norma IEC 61482-2)
• wyposażenie w elementy odblaskowe (tzw. odzież ostrzegawcza, norma EN ISO 20471),
• przystosowanie do pracy w strefach zagrożenia wybuchem (dyrektywa ATEX),
• przystosowanie do pracy podczas spawania i w procesach pokrewnych (norma EN ISO 11611:2015).

Typ odzieży a obowiązki pracodawcy i pracownika

Jeśli na danym stanowisku lub na terenie konkretnego zakładu pracy występuje niebezpieczeństwo w postaci możliwego kontaktu z groźnymi substancjami lub ryzyko uszkodzenia ciała w jakikolwiek inny sposób, pracodawca jest zobowiązany do zapewnienia pracownikowi odzieży ochronnej, pracownik zaś – do jej noszenia podczas wykonywania swych działań zawodowych. I tutaj pojawia się kolejna istotna różnica między odzieżą ochronną a roboczą. Ubiór tego ostatniego rodzaju może zostać pracownikowi dostarczony przez pracodawcę, ale wcale nie musi. Pracownik może też nabyć odzież roboczą samodzielnie, zgodnie z otrzymanymi wytycznymi, przy czym należy mu się za to ze strony pracodawcy wypłata ekwiwalentu pieniężnego w wysokości zgodnej z rynkowymi cenami.

Czemu służy odzież robocza

To właśnie dlatego chociażby pracujące w tej samej placówce pielęgniarki mogą mieć różne uniformy, a kelnerzy z tej samej restauracji ubrani są np. wszyscy na czarno, ale w koszule i spodnie o różnym kroju i wykończeniu. W obydwu tych przypadkach strój roboczy ułatwia identyfikację funkcji pełnionej w danym miejscu pracy czy wręcz wykonywanego zawodu. Podobne zadanie spełniają m.in. mundury oraz ubrania kurierów wskazujące na to, w której firmie przewozowej są oni zatrudnieni. Odzież robocza może składać się zarówno z kompletnych zestawów, jak i z pojedynczych elementów, a także mieć charakter jednorazowy. Jeśli już przed czymś chroni, to przed czynnikami, które nie stanowią zagrożenia dla zdrowia. Może np. zabezpieczać przed zabrudzeniem odzież własną pracownika lub wręcz przeciwnie – miejsce pracy przed zanieczyszczeniami wnoszonymi przez niego z zewnątrz, jak to ma miejsce choćby w przypadku stroju kucharza pracującego na zapleczu lokalu gastronomicznego.