Rodzaje i zastosowanie tarcicy

Zanim ścięte drzewo przekształci się w drewniane okno, parkiet czy element więźby dachowej, musi zostać poddane wstępnej obróbce, jaką jest przetarcie okrągłej kłody na pilarce – taśmowej, tarczowej lub najczęściej spotykanej ramowej, czyli na tzw. traku). W wyniku tego działania drewno rozpiłowywane jest na mniejsze elementy. W takiej zaś postaci nazywamy je właśnie tarcicą. W zależności od rodzaju tarcicy wykorzystać można ją na wiele rozmaitych sposobów. Pod względem stopnia obróbki wyróżniamy dwa podstawowe warianty, jakimi są tarcica obrzynana i nieobrzynana. W przypadku tej pierwszej obrobione zostają wszystkie płaszczyzny i krawędzie czoła, podczas gdy tarcica nieobrzynana charakteryzuje się obrobieniem tylko dwóch równoległych płaszczyzn – obłe krawędzie boczne pozostawia się bez obróbki.

– Aby ją uzyskać, wystarczy jednokrotne przetarcie na traku – mówi fachowiec ze śląskiego tartaku Hajduczek.

Różnice kształtów i wymiarów

Innego rodzaju podział tarcicy przebiega z uwagi na przekrój poprzeczny uzyskiwanych elementów i jego wymiary. Wykorzystywane do budowy dachów łaty na przykład będzie cechować przekrój o wymiarach od 38 x 63 mm do 75 x 149 mm. Przekrój poprzeczny listew to z kolei zakres od 12 x 24 mm do 29 x 70 mm. Elementy o przekroju od 100 x 100 mm do 175 x 175 mm nazwiemy krawędziakami. Bale mogą mieć grubość wynoszącą 50-100 mm i szerokość 100-250 mm, większe będą zaś belki, których przekrój sięga od 200 x 200 mm do 275 x 275 mm. Deski natomiast w dotyczącej tarcicy nomenklaturze to elementy mające grubość od 19 do 45 mm i szerokość od 75 do 250 mm. Najgrubsze wykorzystuje się w budowie tarasów, rusztowań i innego typu konstrukcji, a cienkie – w produkcji chociażby szalunków czy opakowań.

Podział w zależności od użytego drewna

Jeśli chodzi o gatunki drzew, z których pozyskuje się tarcicę, z Polsce zasadniczo możemy mówić o takich jej odmianach, jak tarcica dębowa, bukowa, brzozowa, sosnowa albo świerkowa. Do tworzenia mebli bądź posadzek, a także w rozmaitych pracach stolarskich najczęściej wykorzystuje się tarcicę z drzew liściastych. Na okna, drzwi, podłogi i elementy konstrukcji dachu wybiera się raczej tarcicę iglastą.

Zastosowanie

Z rozsianych po niniejszym artykule przykładów widzimy, że tarcica znajduje zastosowanie w takich dziedzinach, jak stolarka okienno-drzwiowa, budownictwo (jako drewno konstrukcyjne i budowlane, a także służące do pokrywania dachów), remonty i prace wykończeniowe (panele podłogowe, parkiety, schody). Nie można jednak zapomnieć też o istotnej roli, jaką tarcica odgrywa w produkcji mebli i różnej maści elementów dekoracyjnych, a także w przemyśle papierniczym.