Najciekawsze elementy mechaniki scenicznej

Wybierając się na koncert lub przedstawienie, zazwyczaj skupiamy się na artystach, resztę uwagi poświęcając dekoracjom. Rzadko zdajemy sobie sprawę z tego, że na nasz odbiór tego, co obserwujemy na scenie, składa się znacznie więcej elementów. Tymczasem najbardziej porywające widowiska powstają dzięki wykorzystaniu profesjonalnej mechaniki scenicznej.

Czym jest mechanika sceniczna?

Wprawienie w ruch poszczególnych elementów scenografii czy operowanie oświetleniem estrady wymaga stosowania rozwiązań z zakresu mechaniki scenicznej, wspieranej nowoczesną automatyką przemysłową. W literaturze fachowej możemy spotkać się z rozróżnieniem mechaniki górnej i dolnej.

Do mechaniki górnej zalicza się wszelkie urządzenia wykorzystywane do montażu oraz zmian dekoracji i okotarowania, urządzeń oświetleniowych i akustycznych, a także przemieszczania dekoracji. Urządzenia mechaniki dolnej służą przede wszystkim ukształtowaniu powierzchni sceny, jej tylnej ściany oraz modyfikacjom ustawienia tych elementów – wyjaśnia ekspert z  WZU Piasecki i Syn.

Górna mechanika sceniczna

Wśród najważniejszych elementów górnej mechaniki scenicznej należy wymienić mosty oświetleniowe i rozmaite sztankiety. Ze względu na znaczny ciężar reflektorów wykorzystywanych w technice estradowej mosty oświetleniowe muszą być wykonane z solidnych materiałów i charakteryzować się bardzo dużym udźwigiem. Stabilność mostów zapewniają elementy wykonywane ze stali oraz aluminium, w tym rozmaite kratownice, dźwigary, łuki i koła.

Sztankiety to urządzenia w formie poziomego trawersu, który montuje się nad sceną na linkach. Ich zadaniem jest unoszenie poszczególnych elementów dekoracji na wymagane wysokości. Dawniej sztankiety obsługiwane były ręcznie, dziś najczęściej wyposażane są w napędy elektryczne.

Dolna mechanika sceniczna

Jeszcze ciekawsze wydają się elementy budujące dolną mechanikę sceniczną. Wśród nich szczególne miejsce zajmują ruchome platformy, zapadnie i sceny obrotowe, które pełnią wiele rozmaitych funkcji. W trakcie samego widowiska wykorzystanie tych urządzeń pozwala znacznie ubogacić program – artyści mogą być przemieszczani na scenie, nie wykonując żadnych ruchów, pojawiać się i znikać, wznosić się wysoko ponad deski lub zapadać pod nimi. Zapadnie sceniczne dają scenografowi znacznie szersze możliwości modelowania przestrzeni oraz wprowadzania szybkich zmian w scenografii.

Ruchome systemy sceniczne okazują się przydatne również podczas przygotowywania spektaklu czy innego show. Dzięki nim transport dekoracji i instrumentów odbywa się znacznie szybciej i mniejszym nakładem pracy.

W powyższym tekście przytoczyliśmy zaledwie kilka ciekawszych elementów mechaniki scenicznej i zaledwie dotknęliśmy tematu szerokiego spektrum możliwości ich wykorzystania. Współczesna technika estradowa dysponuje niemal nieograniczonymi środkami, a profesjonaliści w tej dziedzinie są zdolni stworzyć indywidualne rozwiązania na potrzeby każdego, nawet najbardziej fantazyjnego spektaklu.