Co powinien zawierać akt notarialny?

Podpisanie aktu notarialnego jest najbezpieczniejszą formą przeprowadzania czynności prawnych i składania wszelkich oświadczeń. Wszystkie akty są niepodważalnymi dowodami wykonania określonych czynności – zawarcia umów czy przyjęcia zobowiązań. Spisanie aktu notarialnego wymaga stawienia się przed notariuszem i przedstawienia wszelkich wymaganych dokumentów poświadczających istniejący stan prawny i swobodę wykonania określonej czynności prawnej.

Czym jest akt notarialny?

Akt notarialny to dokument, który ma szczególną rangę. Może ona być nadawana czynnościom prawnym, które są przeprowadzane w obecności notariusza i przez niego potwierdzane. Każda czynność, przy której spisano akt notarialny, jest uważana za prawdziwą oraz mającą najwyższą rangę dowodową. Jest to możliwe, ponieważ notariusz jest gwarantem obrotu prawnego, a spisywane przez niego akty notarialne spełniają wszystkie wymogi formalne i z zasady nie mogą dotyczyć czynności niezgodnych z prawem.

Forma aktu notarialnego może być nadana różnym czynnościom. W niektórych przypadkach jest ona wymagana do tego, by czynność została uznana za ważną. Będzie tak m.in. w sytuacji, gdy dochodzi do przeniesienia praw własności związanych z nieruchomością, zgłaszająca się do notariusza osoba chce złożyć oświadczenie o dobrowolnym poddaniu się egzekucji albo uzyskać poświadczenie dziedziczenia. Akt notarialny może być jednak również spisany w sytuacjach, w których prawo go nie wymaga. Stosunkowo często w formie aktów notarialnych są spisywane np. umowy. Daje to stronom możliwość precyzyjnej weryfikacji tożsamości kontrahenta, a także absolutną pewność zawartych w umowie warunków, samego faktu jej podpisania oraz terminu, w jakim to uczyniono – wyjaśnia przedstawiciel Kancelarii Notarialnej Artura Pędrackiego, która oferuje pełen zakres usług notarialnych.

Warto pamiętać, że przepisy nakładają na notariusza obowiązek odmowy spisania aktu notarialnego w sytuacji, gdy czynność, której dotyczy, jest niezgodna z prawem albo notariusz ma wątpliwości co do tożsamości stron, ich umocowania lub działania z własnej woli i bez przymusu.

Elementy aktu notarialnego i jego podpisanie

Pewność wiążąca się z aktem notarialny wynika ze ścisłego przestrzegania przez notariusza odpowiednich procedur. Zanim dojedzie do sporządzenia i podpisania dokumentu, notariusz musi ponad wszelką wątpliwość potwierdzić tożsamość stawiających się przed nim stron oraz ich prawo do wykonywania określonych czynności. Chodzi tu zarówno o zbadanie czy strony mają pełną zdolność do czynności prawnych, jak i mogą składać określone oświadczenia czy zawierać dane umowy – np. mają wymagane pełnomocnictwa lub są faktycznymi posiadaczami określonych rzeczy albo praw.

Notariusz musi również upewnić się, że strony rozumieją znaczenie czynności, które chcą przeprowadzić i zdają sobie sprawę z ich skutków. Każdy akt notarialny zawiera elementy pozwalające na dokładne stwierdzenie tożsamości stron, treści złożonych przez nie oświadczeń, np. o zgodnym podpisaniu umowy o treści wskazanej w akcie. Znajduje się w nim także szczegółowe oznaczenie daty i miejsca wykonania czynności oraz dane notariusza. Konieczne są także sygnatury identyfikujące dokument oraz podpisy stron, a także pieczęć notariusza.

W akcie notarialnym jest również oświadczenie stron o zapoznaniu się z treścią dokumentu przed podpisaniem. Jeśli strony wyrażą taką wolę, w akcie może się również znaleźć opis dodatkowych kwestii związanych z jego podpisaniem.

Warto pamiętać, że sporządzenie aktu notarialnego jest odnotowywane przez notariusza, a sam dokument przechowywany w kancelarii. Sporządzenie aktu notarialnego w uzasadnionych przypadkach może się odbyć również poza siedzibą kancelarii notarialnej, np. w sytuacji, gdy strona przebywa w szpitalu albo jej stan zdrowia nie pozwala na osobiste stawiennictwo.