Na czym polega audiologia dziecięca?

W Polsce od kilkunastu lat prowadzone są przesiewowe badania słuchu u noworodków – ich celem jest wychwycenie maluchów, które przychodzą na świat z wadą słuchu. Badania odbywają się tuż po urodzeniu na oddziale noworodków. W przypadku wykrycia wad, dziecko zostaje skierowane do specjalistycznej placówki audiologicznej. Trzeba jednak zdawać sobie sprawę, że diagnoza z badania przesiewowego noworodka nie jest diagnozą na całe życie – obowiązkiem rodziców jest obserwowanie zachowania dziecka i rozwoju mowy. Jeśli pojawią się jakiekolwiek wątpliwości, powinniśmy skonsultować się ze specjalistą. Na czym polega nowoczesna audiologia dziecięca i co dają nam poszczególne badania?

Badania ABR i ASSR – doskonałe dla niemowląt

Jedną z popularnych metod, która doskonale sprawdza się u niemowląt – ponieważ nie wymaga współpracy z osobą przeprowadzającą badanie – jest badanie ABR (skrót od angielskiego „auditory brainstem response”, po polsku „słuchowa odpowiedź pnia mózgu”). Jest to badanie potencjałów słuchowych wywołanych. Badana jest reakcja mózgu na dźwięk, która pozwala stwierdzić, czy pacjent ma wadę słuchu. Elektrody umieszczone na skroniach pacjenta mierzą reakcje nerwowe pnia mózgu na emitowane dźwięki, a wyniki przedstawiane są w formie wykresu – mówi nam przedstawiciel Ośrodka Diagnostyki Rehabilitacji i Protezowania Słuchu AMFON z Lublina. Badanie przeprowadzane jest we śnie lub w stanie czuwania, podobnie jak badanie ASSR (skrót od angielskiego „auditory steady state responses”, czyli „słuchowe potencjały stanu ustalonego”). W drugim badaniu potencjały rejestrowane są tak samo, a różnicą jest bodziec stymulujący oraz wykorzystywanie zjawiska synchroniczności rejestrowanych odpowiedzi. Jako bodziec podawane są krótkie tony o różnych częstotliwościach. Badanie to pozwala na ustalenie progu słyszenia na konkretnych częstotliwościach, a także zrekonstruować audiogram. Dlaczego badania są tak ważne? Ponieważ odpowiednie protezowanie i rozpoczęcie rehabilitacji powinno się rozpocząć już w pierwszych sześciu miesiącach życia dziecka, by zmaksymalizować potencjał w aspekcie rozwoju mowy i języka. Identyfikacja niedosłuchu i określenie stopnia głębokości uszkodzenia go jest konieczne, by zastosować odpowiednie protezy, czyli aparaty słuchowe lub implanty ślimakowe.

Badania słuchu dla dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym

Najpopularniejsze badania, które przeprowadzane są u dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym to otoskopia, otoemisja, audiometria obrazkowa i tympanometria. Otoskopia pozwala na ocenę stanu ucha środkowego oraz błony bębenkowej. Celem otoemisji jest określenie stanu ślimaka, a więc najważniejszej części ucha wewnętrznego. Audiometria to obiektywna (ponieważ jest związana z reakcją pacjenta na bodźce dźwiękowe) metoda badania słuchu, którego celem jest określenie progu słyszenia. W przypadku podejrzenia różnych rodzajów niedosłuchu przeprowadzana jest tympanometria, czyli nieinwazyjne badanie słuchu, które pozwala ocenić stan ucha środkowego, a także zdiagnozować niedrożność trąbki słuchowej, czy przerwy w łańcuchu kosteczek. Audiologia dziecięca jest więc zagadnieniem szerokim. W nowoczesnych ośrodkach diagnostycznych możemy skorzystać z badań w pakietach, które dostosowane są do potrzeb pacjentów w różnym wieku – i naprawdę warto z takich rozwiązań korzystać.