Jak rozpoznać alergię u dzieci?

Twoje dziecko ciągle kaszle lub kicha? Może to być spowodowane nie tyle infekcjami, co alergią, a winowajców nie należy szukać w bakteriach, ale np. w pewnych rodzajach roślin lub zwierząt oraz produktach spożywczych. W naszym artykule wyjaśniamy, na co należy zwrócić uwagę, aby odpowiednio postawić diagnozę oraz jakie są okoliczności, które sprzyjają alergii. Zapraszamy do lektury.

Podatność genetyczna najczęstszą przyczyną alergii

Co jest tak naprawdę przyczyną alergii? Zaraz do tego dojdziemy. Winna jest tutaj nadwrażliwość układu immunologicznego na różnego rodzaju czynniki, dla którego wrogiem są nie tylko zarazki, ale również alergeny – niewinne substancje wchodzące w skład np. jedzenia. Po pierwszym kontakcie z nimi organizm produkuje przeciwciała IgE (rozpoznające i niszczące danego „wroga”), ale dziecko nie odczuwa żadnych dolegliwości. Dopiero podczas zetknięcia się z tym samym alergenem po raz drugi dochodzi do reakcji uczuleniowej. Alergeny łączą się w tym czasie z przeciwciałami IgE, które zostają w organizmie, przyczepione do powierzchni komórek kwasochłonnych i komórek tucznych. Rozpoczyna się proces prowadzący do uwolnienia się z komórek substancji o właściwościach prozapalnych, skutkiem czego jest stan zapalny w organizmie. Wracając do przyczyn, które sprzyjają alergii, należy pamiętać, że są one złożone, ale najważniejszą jest podatność genetyczna. Dzieci dziedziczą skłonność do nadprodukcji przeciwciał IgE (atopia) spowodowanej kontaktem z alergenami. Przeważająca większość alergii u dzieci to choroby atopowe, takie jak: katar sienny, atopowe zapalenie skóry, alergiczne zapalenie spojówek, a także alergiczne zapalenie błony śluzowej nosa lub trąbki słuchowej, które mogą być przyczyną wysiękowego zapalenia ucha. W takiej sytuacji należy skonsultować się z laryngologiem, ponieważ choroba może prowadzić do trwałego niedosłuchu. Warto mieć jednak świadomość, że niektóre objawy – wypryski lub podrażnienie górnych dróg oddechowych – nie muszą oznaczać choroby atopowej. Mogą być bowiem spowodowane jednorazową reakcją organizmu na jakiś czynnik (lek, kosmetyk itp.), którego zmiana na inny przyniesie dziecku ulgę.

Najczęstsze objawy choroby alergicznej u dzieci

W jakich okolicznościach dziecko jest bardziej podatne na alergię? Najczęściej w przypadku, gdy regularnie zapadają na infekcje górnych dróg oddechowych, ponieważ wirusy uszkadzają śluzówkę gardła i nosa, co ułatwia alergenom przedostanie się do komórek. Choroba alergiczna może mieć także źródło w nadmiernej higienie oraz częstym stosowaniu antybiotyków. Sterylne warunki, w jakich wychowują się dzieci, i zażywanie antybiotyków przyczynia się do tego, że układ odpornościowy nie uczy się rozpoznawać i zwalczać drobnoustrojów, a organizm nie jest w stanie samodzielnie rozprawić się z bakteriami i wykorzystuje swoje możliwości w inny sposób, np. zwalcza niegroźne pyłki. Przy rozpoznawaniu alergii należy zwrócić uwagę na kilka istotnych czynników. Są to m.in. reakcje układu oddechowego, takie jak: wodnisty katar i niedrożny nos, napadowy kaszel, duszności, częste infekcje górnych i dolnych dróg oddechowych, przeziębienia i zapalenia krtani oraz ucha. Występować mogą również objawy żołądkowo-jelitowe (biegunki, zaparcia, wymioty, kolki czy nagłe bóle brzucha), reakcje skórne (zaczerwienione wypryski, drobne krostki, nadmierna suchość i swędzenie skóry), bóle głowy, stawów i mięśni, ale również dolegliwości psychiczne, do których zalicza się: apatię, niepokój, zmiany nastrojów, zmęczenie, zaburzenia koncentracji i nadpobudliwość.

W przypadku dostrzeżenia u dziecka któregokolwiek z wyżej wymienionych objawów, warto udać się do lekarza specjalisty, ponieważ w niektórych przypadkach wczesne wykrycie pozwoli zmniejszyć ryzyko wystąpienia poważniejszej choroby, np. astmy oskrzelowej – radzi alergolog zajmujący się alergologią dzieci i dorosłych w Niepublicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej LAR-MED.