Egzema atopowa. Skąd się bierze i jak ją leczyć?

Egzema skóry to dość powszechnie występujące zjawisko, którego dokładne przyczyny wciąż jeszcze jednak nie zostały poznane. Nieznany jest również sposób na skuteczne pozbycie się tej dolegliwości. Można jednak wskazać czynniki, które warto wyeliminować, aby zmniejszyć ryzyko pojawienia się egzemy, a także działania prewencyjne i mające na celu zapobieżenie kolejnym nawrotom. Przedstawiamy je więc w poniższym artykule. Szacuje się, że aż jedna na dziesięć osób doświadczyła kiedykolwiek egzemy, czyli stanu zapalnego skóry objawiającego się jej zaczerwienieniem, pieczeniem, świądem, drobnymi grudkami, a niekiedy także pęcherzykami wypełnionymi wodnistym płynem. Ów stan zapalny nie jest wywołany infekcją, nie można się zatem nim zarazić. Nieleczona egzema staje się natomiast podatna na działanie szkodliwych drobnoustrojów.

Źródło problemu

Wyróżniamy zasadniczo dwa podstawowe typy egzemy: endogenną i egzogenną. Ten drugi rodzaj pojawia się w wyniku kontaktu z czynnikiem drażniącym (stąd inna nazwa: egzema kontaktowa), podczas gdy pierwszy nie zależy od czynników zewnętrznych (aczkolwiek one też mogą nasilać problem) Taką egzemę nazywa się więc z kolei atopową. W obu przypadkach do czynienia mamy ze swoistym zaburzeniem funkcjonowania układu odpornościowego, często warunkowanym predyspozycjami genetycznymi.

Czynniki ryzyka

Jak dowiedziono w licznych badaniach naukowych, silny lub długotrwały stres potrafi istotnie nasilić objawy egzemy, podobnie jak dym papierosowy i chlorowana woda. Unikać zatem warto pływania w basenie, ale też zbyt długich kąpieli. Inne czynniki, na które dobrze jest się raczej nie eksponować, to:

• wełniane ubrania,
• silne nasłonecznienie i nagłe zmiany temperatury,
• mydła i zwykłe płyny lub żele do mycia ciała,
• kosmetyki zawierające alkohol (w tym toniki i perfumy),
• niektóre leki, kosmetyki i detergenty (np. proszki do prania), rozpuszczalniki etc.,
• niektóre pokarmy (często chociażby cebula, czosnek, marchew czy pomidory, nabiał i tłuszcze zwierzęce, cukier, konserwanty, pikantne potrawy, alkohol, herbata, kawa...).

Leczenie

W ustaleniu, co szkodzi konkretnej osobie, pomóc mogą specjalnie opracowane testy. Na ich podstawie przeprowadza się też niekiedy odczulanie. Medycyna proponuje ponadto cierpiącym na egzemę atopową rozwiązania w postaci odpowiednio skomponowanych kremów i maści przeciwzapalnych, preparatów immunosupresyjnych, antyhistaminowych czy sterydowych (w najcięższych przypadkach). Istotna jest właściwa pielęgnacja, polegająca w dużej mierze na nawilżaniu i natłuszczaniu skóry (szczególnie tuż po umyciu), tak by ograniczyć uszkodzenia naturalnego płaszcza lipidowego, i stosowaniu kosmetyków o pH obojętnym lub lekko kwaśnym. Specyfiki nadające się dla osób z egzemą atopową znaleźć można chociażby w ofercie sklepu internetowego suplementy firmy Energy Poland. Oprócz tego warto zadbać także o dietę, wzbogacając ją o probiotyki i prebiotyki, a także produkty zawierające kwas gamma-linolenowy (np. olej z wiesiołka).