Co to znaczy, że laboratorium badawcze jest akredytowane?

Akredytacja to określenie, które do niedawna kojarzyło się jedynie z dziennikarzami czy dyplomatami. Dzisiaj jednak coraz częściej można się spotkać z określeniem „akredytowane laboratorium”. Co to oznacza, że laboratorium jest akredytowane? Okazuje się, że w szczegółowy sposób reguluje to norma ISO/IEC 17000:2006. Czym zatem jest akredytacja w kontekście laboratorium?

Znaczenie akredytacji

Według normy, akredytacja to atestacja przez stronę trzecią, która służy do formalnego wskazania kompetencji danej jednostki badawczej, które są niezbędne do wykonywania określonych czynności. Atestacja kończy się wystawieniem zaświadczenia (certyfikatu) popartego przeglądem, które potwierdza spełnienie wskazanych wymagań. Akredytacja jest więc formalnym uznaniem przez upoważnioną jednostkę akredytacyjną kompetencji innej jednostki w obszarze oceny zgodności. To coś w rodzaju kredytu zaufania dla danej jednostki, np. laboratorium badawczego. Obecnie znaczenie akredytacji cały czas rośnie.

Akredytacja a system zarządzania jakością

Warto przy tym pamiętać, że akredytacja nie jest pojęciem tożsamym z systemem zarządzania jakością. Według normy ISO 9000:2000, system zarządzania jakością jest to system zarządzania do kierowania organizacją i nadzorowania w odniesieniu do jakości. Z kolei akredytacja jest oficjalnym potwierdzeniem strony trzeciej, że dane laboratorium np. laboratorium Spółki Wodnej „Strzegowa”, działa zgodnie z udokumentowanym systemem zarządzania oraz ma stosowne kompetencje do wykonywania badań wskazanych w zakresie akredytacji. Przy czym zasady akredytacji są zawarte w stosownych międzynarodowych normach i wytycznych.

Polskie Centrum Akredytacji

Polski rząd dostosował prawo do obowiązujących w krajach Unii Europejskiej przepisów. W roku 1993 powołał do życia Polskie Centrum Badań i Certyfikacji. W roku 2000 Sejm z uwagi na konieczność oddzielenia zasad certyfikacji i akredytacji uchwalił nową ustawę o systemie zgodności, akredytacji i zmianie niektórych ustaw. Powstała wówczas nowa jednostka akredytująca – Polskie Centrum Akredytacji. W Polsce cały proces akredytacji jest dobrowolny i dostępny dla wszystkich laboratoriów. Znaczenia nie ma ich status prawny, wielkość, dziedzina działania czy liczba zatrudnionych osób. Jednak jeśli dane laboratorium badawcze chce starać się o notyfikację, zgodnie z polskim prawem akredytacja jest konieczna.