Czym zajmuje się zdun?

Zduństwo to jeden ze starych zawodów, które w pewnym momencie historii stanęły na skraju zapomnienia, obecnie jednak przeżywają stopniowy renesans. Kim jest zdun, czym się zajmuje i kiedy warto się do niego zgłosić?

Kim jest zdun?

Zdunem nazywa rzemieślnika, który specjalizują się w wykonywaniu wszelkiego rodzaj pieców – pokojowych, kuchennych, chlebów – a także kominków. W swojej pracy zdun posługuje się takimi tworzywami jak kafle, glina czy cegła czerwona.

Historia zduństwa

Jak zostało wspomniane we wstępie, zduństwo to bardzo stara profesja, mimo że jeszcze w średniowieczu nie stanowiła odrębnego zawodu – wypalaniem gliny i wykonywaniem z niej pieców zajmowali się garncarze, z kolei budowanie kominów było domeną budowniczych, którzy stawiali całe domy. Dopiero w późniejszym okresie, kiedy piece kaflowe stały się już standardowym wyposażeniem domów i innych budynków, zapotrzebowanie na usługi wykwalifikowanych rzemieślników, znających się na tej konkretnej dziedzinie stało się większe. Wtedy to zaczęły powstawać pierwsze cechy dla zdunów. Czym jest cech? To stowarzyszenie rzemieślnicze, zrzeszające wykonawców danego zawodu – celem jego istnienia jest między innymi podnoszenie kwalifikacji zawodowych oraz dbanie o wysoką jakość świadczonych na rynku usług. Cechy zdunów istnieją do dziś, choć samych zdunów jest raczej niewiele – w Polsce zawód ten wykonuje około 200 osób, w tym pan Krystian Gola, który opowie nam więcej o pracy zduna i zakresie jego usług.

Czym dokładnie zajmuje się zdun

– Pierwotnie zdunowie zajmowali się nie tylko budowaniem pieców, ale również samodzielnie przygotowywali materiały, między innymi ozdobne kafle, stanowiące zewnętrzną warstwą pieca – wyjaśnia pan Krystian – W XVIII zaczęły powstawać manufaktury specjalizujące się w tego typu produkcji, ich wysokie nakłady oraz większe możliwości techniczne sprawiły, że dla zdunów produkcja kafli stała się nieopłacalna.

Obecnie zadaniem zduna jest przede wszystkim budowa pieca z gotowych materiałów. Swoim klientom oferuję wykonywanie pieców kaflowych pokojowych i kuchennych, kominków kaflowych i otwartych, a także przebudowy i remonty już postawionych pieców i kominków. Taki piec to nie tylko efektowna ozdoba salonu. Mimo, że w dzisiejszych czasach większość domów ogrzewana jest przy użyciu metalowych kotłów ustawianych w kotłowniach, to nic nie stoi na przeszkodzie, żeby w roli ogrzewania wykorzystać również piec – można go podłączyć do instalacji centralnego ogrzewania oraz do wężownicy do ciepłej wody użytkowej.