W celu oceny czynności układu oddechowego przeprowadza się wiele badań. Jednym z nich jest spirometria. Na czym polega i czego dotyczy? Warto poznać najważniejsze pojęcia związane z tym badaniem. Spirometria jest badaniem pozwalającym na ocenę pracy oraz pojemności płuc. Wykonywane jest w celu diagnostyki przewlekłych chorób układu oddechowego. Pozwala rozpoznać m.in. takie schorzenia, jak: astma oskrzelowa czy przewlekła choroba obturacyjna płuc (POChP). Poniżej prezentujemy listę podstawowych pojęć związanych z tym badaniem.
Spirometr - jest to urządzenie pomiarowe wykorzystywane w spirometrii. Dzięki jego odpowiedniej konstrukcji można ocenić pojemność płuc oraz pracę tych narządów. Urządzenie rejestruje ilość oraz prędkość powietrza wdychanego oraz powietrza wydychanego.
ERV - to jeden z parametrów badania, który oznacza wydechową objętość zapasową. Jest to ilość powietrza, jaką można wydalić z płuc, wykonując maksymalny wydech.
IRV - to jeden z parametrów oznaczany w spirometrii. Oznacza objętość zapasową wdechową stanowiącą ilość powietrza, jaka dostaje się do płuc podczas maksymalnego wdechu, który wykonywany jest w momencie szczytowym spokojnego wdechu.
TV - to jeden z parametrów mierzony podczas badania. Oznacza objętość oddechową, czyli ilość powietrza wydalanego z płuc podczas spokojnego i miarowego oddychania.
FEV1 - to parametr oznaczający natężoną objętość wydechową pierwszosekundową. Jest to objętość powietrza wydmuchnięta z płuc w czasie pierwszej sekundy wykonywania maksymalnie natężonego wydechu.
VC - to parametr oznaczający pojemność życiową płuc. Jest to największa objętość powietrza, którą można wydalić z płuc po wykonaniu maksymalnego wdechu.
FVC - to natężona pojemność życiowa będąca jednym z parametrów
oznaczanych w trakcie wykonywania spirometrii. Oznacza największą objętość powietrza wydalaną z płuc przy wykonywaniu szybkiego, maksymalnego wydechu. Parametr jest z reguły niższy niż pojemność życiowa (VC) z uwagi na uwięzienie części powietrza w drogach oddechowych, co jest spowodowane zapadaniem się oskrzeli.
IC - to parametr oznaczający pojemność wdechową. Jest to maksymalna objętość powietrza, jaką można dostarczyć do płuc podczas wykonywania maksymalnego wdechu. Stanowi sumę objętości oddechowej (TV) oraz objętości zapasowej wdechowej (IRV).
PEF - oznacza szczytowy przepływ wydechowy, który określa stopień obturacji drzewa oskrzelowego. Parametr mierzy się za pomocą tzw. pikflometru.
Pikflometr - urządzenie pozwalające na zbadanie szczytowego przepływu wydechowego, dzięki któremu możliwe jest kontrolowanie czynności układu oddechowego.
Spirometria z oceną odwracalności obturacji - to badanie spirometryczne wykonywane po inhalacji leku rozkurczającego oskrzela. Polega ono na podaniu określonego leku (np. fenetorolu lub salbutamol). Wykonywane jest przede wszystkim u pacjentów chorych na astmę oskrzelową oraz POChP.