Reumatoidalne zapalenie stawów - przyczyny, objawy i metody leczenia

Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) to przewlekłe, autoimmunologiczne schorzenie, które może mieć znaczący wpływ na jakość życia pacjentów. Choroba ta prowadzi do niszczenia chrząstki i kości, powodując ból, obrzęk oraz ograniczenie ruchomości w stawach. W Polsce RZS dotyka około 400 000 osób, a częściej występuje u kobiet niż u mężczyzn.

Przyczyny reumatoidalnego zapalenia stawów

Etiologia RZS nie jest jeszcze w pełni poznana. Zgadza się, że choroba ta ma podłoże genetyczne, ale oprócz tego istnieją także czynniki środowiskowe oraz immunologiczne, które mogą wpłynąć na jej rozwój. Wśród czynników genetycznych najważniejsze są te związane z układem HLA (Human Leukocyte Antigen). Osoby z pewnymi genotypami HLA mają wyższe ryzyko zachorowania na RZS. Ponadto naukowcy odkryli również inne geny, które mogą predysponować do wystąpienia choroby, takie jak STAT4 czy PTPN22. Czynniki środowiskowe obejmują długotrwałe narażenie na działanie szkodliwych substancji chemicznych, takich jak dym tytoniowy czy azbest. Ponadto istotną rolę odgrywają infekcje wirusowe i bakteryjne, które mogą prowadzić do zaburzeń równowagi immunologicznej.

Objawy reumatoidalnego zapalenia stawów

RZS może objawiać się różnorodnie, ale najbardziej charakterystyczne objawy to ból i obrzęk stawów. Zazwyczaj choroba zaczyna się od małych stawów, takich jak dłonie, nadgarstki czy stopy, a następnie rozprzestrzenia się na większe stawy, takie jak kolana czy biodra. Oprócz bólu i obrzęków pacjenci z RZS mogą doświadczać także sztywności porannej trwającej co najmniej 30 minut. Sztywność ta zmniejsza się w miarę wykonywania ruchów. W przypadku zaawansowanej choroby może występować także deformacja stawów oraz utrata ich funkcji.

Metody leczenia reumatoidalnego zapalenia stawów

Jak wyjaśnia reumatolog z Warszawy-Pragi Południe, leczenie RZS jest długotrwałe i skomplikowane. Celem terapii jest kontrolowanie objawów, zmniejszenie stanu zapalnego oraz spowolnienie postępu choroby. Leczenie zazwyczaj obejmuje leki przeciwbólowe, przeciwzapalne oraz leki modyfikujące przebieg choroby (DMARDs). Oprócz farmakoterapii ważnym elementem leczenia RZS jest rehabilitacja. Fizjoterapia, terapia okupacyjna oraz ćwiczenia ruchowe pozwalają na poprawę zakresu ruchu, siły mięśniowej oraz ogólnej sprawności fizycznej pacjentów z RZS. W niektórych przypadkach konieczne może być również zastosowanie ortez czy protez.