Podstawowe czynności notarialne

Notariusz to prawnik powołany do dokonywania czynności notarialnych, którym trzeba nadać formę notarialną. Czynności te dokonywane są zgodnie z prawem i mają charakter dokumentu urzędowego. W naszym artykule wyjaśniamy, jakie są podstawowe czynności notarialne.

Kim w zasadzie jest notariusz?

Czynności notarialne dokonywane są przez notariusza. Większość z was – całkiem słusznie – kojarzy taką osobę ze środowiskiem prawnym, jednak nie każdy tak naprawdę wie, czym notariusz się zajmuje. Dawniej notariusz zwany był rejentem. Określenie to pochodziło od słowa „regent”, oznaczającego osobę sprawującą władzę w imieniu monarchy, kiedy nie mógł on wykonywać swoich obowiązków. W dzisiejszych czasach notariuszem nazywa się prawnika mianowanego przez Ministra Sprawiedliwości, korzystającego z ochrony przysługującej funkcjonariuszom publicznym (choć nim nie jest). Sposób w jaki notariusz wykonuje swoje czynności uregulowany jest w prawie o notariacie i przepisach szczególnych.

Podczas dokonywania czynności notariusz powinien czuwać nad należytym zabezpieczeniem praw i interesów stron, jak również innych osób, dla których dana czynność notarialna może spowodować skutki prawne. Ponadto, notariusz musi udzielać stronom wyjaśnień związanych z dokonywaniem przez niego czynności – tłumaczy nasz rozmówca reprezentujący Kancelarię Notarialną Notariusza Kamila Wilgockiego w Szczecinie.

Jakie są podstawowe czynności notarialne?

Kompetencje notariusza są dosyć szerokie. Do podstawowych czynności notarialnych, których dokonuje, zgodnie z art. 79 ustawy Prawo o notariacie, zalicza się:

• sporządzanie aktów notarialnych,
• sporządzanie poświadczeń,
• spisywanie protokołów,
• doręczanie oświadczeń,
• sporządzanie protestów weksli i czeków,
• sporządzanie aktów poświadczenia dziedziczenia
• sporządzanie wypisów, odpisów i wyciągów dokumentów,
• przyjmowanie na przechowanie dokumentów, pieniędzy i papierów wartościowych,
• sporządzanie na żądanie stron, projektów aktów, oświadczeń i innych dokumentów,
• dokonywanie pozostałych czynności, jakie wynikając z odrębnych przepisów.

Ponadto, notariusze pobierają i odprowadzają na rzecz Skarbu Państwa i samorządów podatki od czynności cywilnoprawnych i od darowizny. Z kolei na rachunki właściwych sądów rejonowych pobierają opłatę sądową od wniosków o wpisy w księgach wieczystych, zawartych w aktach notarialnych. Za dokonywane czynności notariusze pobierają taksę notarialną. Jej maksymalne stawki określa Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 czerwca 2004 roku (Dz.U.2013.237 j.t.). Taksa notarialna jest jedyną formą wynagrodzenie notariusza, stanowiącą przychód jego kancelarii.