Alimenty - komu i kiedy przysługują?

W kodeksie rodzinnym i opiekuńczym znaleźć można katalog osób, które są zobowiązane do płacenia alimentów. Podstawową informacją, którą należy znać jest ta, że świadczenia należą się określonym członkom rodziny potrzebującym pomocy materialnej. Sprawdźcie, komu i w jakich sytuacjach przysługują alimenty.

Kto ma obowiązek płacenia alimentów?

Obowiązek płacenia alimentów spoczywa głównie na najbliższej rodzinie, do której należą krewni w linii prostej, czyli:

• rodzice,

• dziadkowie,

• pradziadkowie (wstępni),

• dzieci,

• wnuki,

• prawnuki (zstępni),

• rodzeństwo (także przyrodnie).

Warto jednak wiedzieć, że nie wszyscy z wyżej wymienionych członków rodziny będą obciążeni obowiązkiem alimentacyjnym w ten sam sposób – wyjaśnia nasz rozmówca reprezentujący Kancelarię Radcy Prawnego Wojciecha J. Chmuraka.

Komu przysługuje prawo do alimentów?

To, komu przysługuje prawo do alimentów, jak również od kogo można je egzekwować, określone jest szczegółowo przez przepisy prawne. Zgodnie z nimi alimenty należą się:

• dzieciom od ich rodziców (najszerszy zakres uprawnień) – rodzice zobowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które jeszcze nie może utrzymywać się samodzielnie, ponieważ obowiązkiem rodziców jest zapewnienie dziecku utrzymania na odpowiednim poziomie, do momentu, gdy będzie mogło utrzymać się samodzielnie; nieletnie dzieci mogą żądać alimentów bez względu na to, czy znajdują się w niedostatku, czy nie,

• grupom z ograniczonym prawem do alimentów (rodzicom, dziadkom, wnukom, rodzeństwu i dzieciom, które nie są w stanie utrzymać się samodzielnie) – mogą one uzyskać świadczenie alimentacyjne wtedy, gdy wykażą, że znajdują się w niedostatku,

• matce dziecka pozamałżeńskiego od ojca dziecka – może ubiegać się o alimenty w wysokości kosztów trzymiesięcznego utrzymania matki w okresie porodu, niezależnie od tego, czy znajduje się ona w niedostatku,

• rozwiedzionemu małżonkowi (jeśli nie został uznany za wyłącznie winnego rozwodu i znajduje się w niedostatku) od byłego małżonka,

• osobie przysposobionej od osoby przysposabiającej i odwrotnie; czasem zależność ta może wystąpić także między osobą przysposobioną a jego krewnymi i odwrotnie,

• pasierbowi od ojczyma lub macochy oraz ojczymowi lub macosze w stosunku do pasierba.

Warto podkreślić, że alimentów można żądać wówczas, gdy znajdujemy się w niedostatku i nie mamy możliwości na to, by zapewnić sobie środki utrzymania we własnym zakresie. Niedostatkiem określa się jako moment życia, w którym dana osoba nie może zaspokoić swoich podstawowych potrzeb.